مشخصات کلی سخنرانی

• موضوع سخنرانی:

  معاد ۳ (جلسه سیزدهم)

• سال انتشار:

  1400

• سخنران :

  دکتر عبدالکریم سروش

• مخاطب:

خلاصه سخنرانی

در این جلسه، به پرسش هایی در خصوص بحث های معاد درجلسه قبل پاسخ داده شد. در ابتدا بیان گردید که فهم متون مقدس مثل قرآن نیازمند رویکردهای پیچیده‌ای است که تنها به دانش لغت محدود نمی‌شود. هر متن شامل بخش‌های محکم و متشابه است و برای رفع ابهامات باید به محکمات آن رجوع کرد. همچنین دانستن زبان‌های عبری و سریانی و آرامی برای فهم قرآن به دلیل تأثیر زبان‌های هم‌خانواده، اهمیت دارد. یکی از نکات کلیدی که مورد تاکید قرار گرفت، اشاره به اهمیت ترجمه فرهنگی در فهم استعاره‌های متون مقدس است. استعاره‌های موجود در قرآن بر اساس فرهنگ و شرایط زمانی پیامبر شکل گرفته‌اند و ممکن است برای مخاطبان دیگر معنادار نباشند. به بیان فارابی، پیامبران مفاهیم معقول را به صورت‌های خیالی قابل درک برای مردم زمان خود تبدیل می‌کردند. بنابراین، باید به پیام اصلی دین و نه فقط به شکل‌های استعاری آن توجه کرد. در بحث تربیتی، تاکید شد که تصاویر عذاب در قرآن باید به عنوان استعاره‌هایی تفسیر شوند که نشان‌دهنده نتیجه اعمال افراد است و نه صرفاً توصیفی از رنج ابدی. هدف از این عذاب‌ها، پاکسازی افراد و دستیابی به روشنایی درونی است. در این راستا، باید برای نوجوانان تصاویر و مثال‌هایی مناسب و هم‌سو با فرهنگ روز ارائه شود تا مفاهیم به درستی منتقل شوند.

نکات برجسته سخنرانی

۱. فهم متن قرآن از طریق محکم و متشابه و آشنایی با زبان‌های عبری و سریانی و آرامی دقیقه: 00:11:10

۲. استعاره‌ها و ترجمه فرهنگی قرآن دقیقه: 00:16:10.

۳. مشکلات نظریه مجاز و حقیقت در تفسیر قرآن 00:26:20

۴. ویژگی های نظریه تعبیر رویا 00:33:45

۵. نقش تربیتی معاد و عذاب (چگونگی بیان عذاب برای نوجوانان) دقیقه: 00:38:18

۶. عدم برتری فهم دوره های اولیه از قرآن بر سایر فهم ها دقیقه 00:46:10

۷. نقد نظریه تعبیر رویا 1:12:30

منابع نامبرده شده در طول سخنرانی

فارابی، مولانا، غزالی، مرتضی مطهری، کتاب « رؤیا، استعاره، متن» از امیر مازیار

پرسش و پاسخ های مطرح شده در حین سخنرانی :