مشخصات کلی سخنرانی

• موضوع سخنرانی:

  نسبت اسلام با ادیان دیگر (جلسه چهاردهم)

• سال انتشار:

  1400

• سخنران :

  دکتر عبدالکریم سروش

• مخاطب:

خلاصه سخنرانی

در این جلسه، موضوع اصلی بررسی نسبت مسلمانان با ادیان دیگر و نحوه آموزش این موضوع به نوجوانان بود. در ابتدا با اشاره به اینکه پیروان ادیان خود را برحق می‌دانند و این موجب اختلاف میان آنان گردیده است، به استدلال‌های کسانی پرداخته شد که تنها اسلام را حق و بقیه را باطل می‌دانند. انتقادهایی به دیدگاه ایشان وارد می‌شود. از جمله اینکه، اسلام در قرآن به معنای تسلیم حقیقت شدن است و نه یک دین خاص. دوم، این منطق تقلیل‌گرا و خطرناک است. سوم، خداوند هادی و هدایت‌گر خلق است و عقل را به عنوان حجت درونی درون همه‌ی انسان‌ها قرار داده است. بنابراین نمی‌شود گفت تنها عده‌ای کمی را هدایت کرده و بقیه را به حال خود رها کرده باشد. پس، باید پلورالیزم در نجات را بپذیریم. یعنی در عین یکی بودن حقیقت، راه‌های نجات می‌توانند متعدد باشند و افراد در ادیان مختلف بر حسب نیت و اعمال صالح خود می‌توانند به نجات برسند. در ادامه بیان گردید که اخلاق و عرفان نقاط مشترک میان ادیان هستند. یعنی در سطوح بالای معنویت، قشر و ظاهر ادیان کنار می‌شود و ادیان به هم نزدیک‌تر می‌شوند. در بحث تربیتی، ضروری است به نوجوان توضیح داده شود که اختلاف میان ادیان در احکام فقهی و ظواهر را کنار بگذارد و بداند دین یک بخش از زندگی انسان است. اینگونه نیست که اگر کسی شبیه ما نبود، به طور کلی غلط و باطل است. نگاه خودبرتربینانه به دین، نه تنها خطاست، بلکه می‌تواند به اختلافات و درگیری‌های بیشتر منجر شود.

نکات برجسته سخنرانی

1.  نسبت اسلام با ادیان دیگر: ۰۰:۱۰:۳۰
2. رویکرد معرفتی مسلمانان نسبت به مسیحیان و یهودیان ۰۰:۱۷:۳۹
3. دلایل طرفداران حق بودن اسلام و باطل بودن دیگران ۰۰:۲۲:۳۵
4. نقد دیدگاه طرفداران حق بودن اسلام و باطل بودن دیگر ادیان ۰۰:۳۰:۲۲
5. پلورالیزم در نجات ۰۰:۴۲:۵۲
6. نقاط اشتراک ادیان: ۰۰:۵۶:۲۸
7. نحوه انتقال این مطالب به آموزش به نوجوانان: ۰:۰۳:۱۰
8. اشاره به تعامل با سایر ادیان و انسان‌ها در قرآن ۱:۸:۴۴

منابع نامبرده شده در طول سخنرانی

مولانا، فیض کاشانی، احیاءالعلوم غزالی، اکهارت، اوپانیشاد

پرسش و پاسخ های مطرح شده در حین سخنرانی :