لوگو
جستجو

دسترسی به کتاب


Amazon link
لینک تاقچه

مشخصات کلی کتاب

  • عنوان اصلی:

    تو بي‌نظيري

  • سال انتشار:

    1395

  • نوبت چاپ:

    پانزدهم

  • نویسنده:

    مكس لوكيدو

  • تصویرگر:

    پانزدهم

  • مترجم:

    دكتر ليلا كاشاني وحيد

  • انتشارات:

    مهرسا

  • گروه سنی:

    5-3

خلاصه کتاب

برای خالق هستی هر يك از ما انسان‌ها ارزشمند هستيم. برای خداوند مهم نيست كه ديگران درباره ما چگونه فكر می‌كنند. هر چه بيشتر در اعماق قلب خود به عشق خداوند اعتماد كنيم قضاوت‌های ديگران برای ما كم‌اهميت‌تر می‌شود. پانچلو يكی از اهالي دهكده ومی‌كی‌ها است. آدم‌چوبی‌های كوچكی كه به دست نجاری به نام ايلای ساخته شدند. هر يك از اين آدم‌چوبی‌ها ويژگی‌های مخصوص به خود را دارند. برخی بينی بزرگ دارند و برخی چشم‌های درشت. برخی قدبلند هستند و برخی قد كوتاه. در تمام روز كار ومی‌كی‌ها اين است كه همديگر را قضاوت كنند و به يكديگر برچسب‌های طلايی يا خاكستری رنگ بدهند. كسانی كه زيبا بودند يا كار خوبی انجام می‌دادند برچسب طلایی می‌گرفتند و كسانی مثل پانچلوی داستان كه نه زيبا بودند و نه كاري را درست انجام می‌دادند برچسب خاكستری می‌گرفتند. پانچلو يك روز با لوسيا كه هيچ برچسبی نداشت برخورد كرد. او هم دوست داشت مانند لوسيا كسی به او برچسب نچسباند. براي همين از لوسيا كمك گرفت. لوسيا به او پيشنهاد داد كه پانچلو پيش ايلای، خالق آدم‌چوبی‌ها برود تا ديگر برچسب‌های ديگران بر او نچسبند.

ارزش های کتاب

قصه «تو بی نظیری»، قصه درک خویشتن و ارزشمندی است. درک ارزشمندی و احساس کرامت، یکی از ارکان مهم زیست اخلاقی است. آدمی به این دلیل اخلاقی عمل و زندگی می کند که خود را ارزشمند می داند و وجود خود را بالاتر از آن می داند که به امور دون پایه آلوده کند. امام علی (ع) در این باره می فرماید: «من کرمت علیه نفسه هانت علیه شهوته: هر کس وجودش برایش کرامت و ارزش پیدا کند، شهوتش برایش کم ارزش می شود» (نهچ البلاغه، حکمت 429). همچنین امام سجاد (ع)، ارزش یافتن وجود آدمی برای خودش را مانع از اهمیت یافتن دروغین دنیا می داند. از این رو می توان گفت این ارزشمندی، اساسی برای عمل به ارزشهای انسانی-اخلاقی دیگر خواهد بود. قصه «تو بی نظیری»، با عبور از ارزشهای بیرونی و قراردادی، به ارزشهای درونی تمرکز می یابد و آنها را مد نظر قرار می دهد.

از سوی دیگر، در ایجاد پایه ای برای ارزشمندی خویشتن، نویسنده، به مساله خدا و ارتباط آدمی با آن در مقام امری قدسی و ارزشمند می پردازد. از منظر فلسفی، مبنای این ارزشمندی، همواره مورد مناقشه بوده است. این ارزشمندی در ادیان الهی، به ارزشمندی مطلق ذات خداوندی در مقام خالق آدمی نسبت داده می شود. چنانچه قرآن نیز با صحه نهادن بر این موضع، می فرماید: «و نفخت من روحی...:  و از روح خویش در او دمیدم» (ص، 72). از این رو می توان گفت منشاء این ارزشمندی ارزش مطلقی است که در خالق آدمی نهفته است. به خاطر همین ارزش مطلق است که ارزشمندی آدمی هم مداوم است و هیچ گاه با چیزی جز عمل خود انسان و به خواست خود انسان، از میان نمی رود. از همین نقطه است که «خداباوری» هم در مقام ارزشی دینی-الهی، در قصه، پررنگ می شود و بدون قرار گرفتن در مقابل ارزش انسان، بر این ارزش می افزاید و آن را استقرار می بخشد.

ارزش دیگری که در این قصه، مد نظر قرار گرفته است، معنایابی و رشد است. در حالیکه بقیه شهروندان به سکه های قلابی و قراردادی دلخوش کرده اند و در نوعی اعتبار و قرارداد غرق شده اند، پانچلو، تلاش می کند لنگرگاه زندگی خویش را در زمینی استوارتر بنا نهد. این فراتر رفتن معنایی و طی کردن مراحل رشد در ادیان نیز مورد تاکید قرار گرفته است. برای نمونه، امام سجاد (ع) با تاکید بر همبستگی میان آگاهی و رشد، در مورد قرآن می فرماید: «اقراء و ارق: بخوان و فرادست رو» (میزان الحکمه، ج 2، ص 287). معنایابی و رشدخواهی، موتور محرکه ارزشمندی و ارتقا در زندگی آدمی است که بدون آن، مواجهه آدمی با ارزشها، مواجهه ای ایستا و غیررشدیابنده خواهد شد. قصه «تو بی نظیری» فرصتی فراهم می آورد تا درباره پویایی معنایابی و رشدخواهی مان با هم گفتگو کنیم.


راهنمای والدین و مربیان

این بخش به گفتگوها و جایگاه‌های تمرکز ما در کتاب اختصاص دارد. خوب است بیشتر این گفتگوها باید پس از یک دور خواندن قصه صورت پذیرد و غیر از ارتباط اولیه، بقیه پرسش‌ها به پس از خوانش کتاب منتقل شود. در صورت لزوم پس از یک دور خواندن و برای آغاز گفتگوها می‌توان به کتاب برگشت و روی بخش‌های بیان‌شده، تمرکز کرد.


با توجه به ارزش‌های داستان یکی از فعالیت‌های مناسبی که میتوان با كودك انجام داد نقاشی احساس خود نسبت به خدا و نسبت به خودشان می‌باشد. در ادامه نيز درمورد نقاشي او و احساساتش گفتگو كنيم كه چه احساسي نسبت به خود و خدا دارد. همچنين يكي ديگر از فعاليت‌هايي كه ميتوان انجام داد اين است كه نظر كودك را در مورد تفاوت‌هاي خود با دوستان و خانواده‌اش را بپرسيم. در اين فعاليت و گفتگو قرار است كودك با توانمندي هاي خود آشنا شود و همچنين متوجه شود كه تفاوت‌هاي ظاهري و عملي ما با افراد ديگر امري طبيعي و لازم است و توانمندي هر فردي داراي ارزش مي باشد. همچنين اين تفاوت‌ها مانع از ارتباط ما با ديگران نمي‌شود. (براي مثال: تو چه فرقي با دوستانت داري؟ تو چه كاري بهتر از بقيه انجام ميدي؟ دوستانت چه كاري بهتر از تو انجام مي‌دهند؟(

در قسمت اول داستان مي‌بينيم ومي‌كي‌ها هريك تفاوت‌هايي با ديگري دارند و اين تفاوت‌ها باعث رفتارهاي متفاوتي هستند. داشتن تفاوت با ديگران امري طبيعي است اما اينكه ارتباط ما با ديگران براساس اين تفاوت‌ها باشد و اين تفاوت‌ها را به خوب و بد تقسيم كنيم ارتباطات ناسالمي در جامعه ايجاد مي‌شود. ارتباطاتي كه فقط محدود به ويژگي‌هايي مي‌شود كه مورد پسند ما باشند و افرادي كه اين ويژگي‌ها را ندارند از جامعه طرد شوند. در اين قسمت ميتوان از كودك خود سوال كنيم كه« به نظر تو كار ومي‌كي ها درست است؟چرا؟، چرا پانچلو برچسب دايره مي‌گيرد؟، آيا كسي كه نمي‌تواند بعضي‌كارها را خوب انجام بدهد نبايد با او دوست شد؟، تو چه تفاوت‌هاي ظاهري با ديگران داري؟، آيا درست است كه من فقط با كسي كه قدش بلند است دوست شوم؟ چرا؟، اگر جاي پانچلو بودي چه كار مي‌كردي؟».

پانچلو به ملاقات خالق خود مي‌رود. و مي‌بيند كه ايلاي او را با همه ويژگي‌هايش و با همه نقص‌هايش او را دوست دارد و همچنين با كمال ناباوري پانچلو او را بي‌نظير مي‌داند. ايلاي از پانچلو مي‌خواهد كه به خالقش و به خودش اعتماد داشته باشد و به برچسب‌هاي ديگران اعتنايي نكند. او شايد به طور كامل به اين خودباوري نرسيده باشد اما با همين قدم به ظاهر كوچك مي‌بينم كه برچسبي از ديگران به راحتي از او جدا مي‌شود. براي اين قسمت ميتوان از كودك پرسيد كه « چه اتفاقي افتاد كه برچسب از پانچلو جدا شد؟، چرا ايلاي پانچلو را بي‌نظير مي‌دانست؟، به نظرت پانچلو اول داستان چقدر خودش را بي‌نظير مي‌دانست؟ حالا چي؟».

اگر به داستان دقت كنيم مي‌بينيم كه به رابطه بنده با خداوند به صورت داستان اشاره مي‌كند و اين كتاب فرصت خوبي را براي گفتگو درمورد خداوند با كودك خود فراهم مي‌كند. براي آغاز اين گفتگو مي‌توان پرسيد كه «به نظرت خداي ما درمورد ما چه فكر مي‌كند؟، آيا او ما را دوست دارد؟ چرا؟، آيا او ما را بي‌نظير مي داند؟ او از ما چه خواسته‌هايي دارد؟».

مجموعه پرسشها و گفتگوهای این کتاب

منطق پرسش و گفتگو پرسش های اصلی
تفاوت فردي

به نظر تو كار ومي‌كي ها درست است؟چرا؟ چرا پانچلو برچسب دايره مي‌گيرد؟ آيا نباید با كسي كه نمي‌تواند بعضي‌كارها را خوب انجام بدهد دوست شد؟ تو چه تفاوت‌هاي ظاهري با ديگران داري؟ آيا درست است كه من فقط با كسي كه قدش بلند است دوست شوم؟ چرا؟ اگر جاي پانچلو بودي چه كار مي‌كردي؟ تو چه فرقي با دوستانت داري؟ تو چه كاري بهتر از بقيه انجام ميدي؟ دوستانت چه كاري بهتر از تو انجام مي‌دهند؟

معنايابي و رشد

به نظرت چرا ديگر پانچلو نمي‌خواهد برچسبي به او بچسبانند حتي برچسب‌هاي طلايي؟

خودباوري

چه اتفاقي افتاد كه برچسب از پانچلو جدا شد؟ چرا ايلاي پانچلو را بي‌نظير مي‌دانست؟ به نظرت پانچلو اول داستان چقدر خودش را بي‌نظير مي‌دانست؟ حالا چي؟

خداباوري

به نظرت خداي ما درمورد ما چه فكر مي‌كند؟ آيا او ما را دوست دارد؟ چرا؟ آيا او ما را بي‌نظير مي داند؟ او از ما چه خواسته‌هايي دارد؟

کاردستی های مرتبط

ساخت:

در فعاليت ساخت، کودک چیزی مرتبط با داستان را می‌سازد که در به یاد ماندن قصه و ارزش‌های اخلاقی آن کمک ‌کند و با اين فعاليت‌ها، ماندگاری داستان در ذهن کودک بیشتر می‌شود. خلوتی که در درست کردن کاردستی رخ می‌دهد و سکوتی که در حین کار کردن دست‌ها پدید می‌آید نیز می‌تواند فضای مناسبی برای تمرکز روی قصه فراهم آورد.

يكي از فعاليت‌هايي كه براي اين قصه ميتوان انجام داد ساخت آدمك يا موجودي يا با وسايل در دسترس يا کشیدن نقاشي‌ آن است. در ادامه می توانید ازکودک خود بخواهید براي آدمك خود توانمندي‌ها و ويژگي‌هايي تعريف كند. اينكه چه كاري را خوب انجام مي‌دهد، چه چيزي را دوست دارد؟، چه كاري را خوب انجام نمي‌دهد؟، دوست دارد به تو چي بگويد؟، و.....

يكي ديگر از فعاليت‌هاي مناسب براي اين داستان اين است كه بالاي كاغذي بنویسید تو بي‌نظيري چون..... و در ادامه كودك دلايل خود را يا نقاشي كند و يا بنويسد .  اين كاغذ را ميتوان در اتاق او در جايي كه هميشه با آن مواجه مي‌شود چسباند.

از ديگر فعاليت‌هايي كه ميتوان انجام داد اين است كه از كودك بخواهيم كه اگر قرار باشد ملاقاتي با خدا داشته باشد به او چه مي‌گويد و نيز خدا به او چه مي‌گويد؟ اين فعاليت‌ را ميتوان زماني كه در طبيعت هستيم انجام دهيم تا با كودك خود تجربه نيايش و مديتيشن كوتاهي داشته باشيم.


نظرات مخاطبین در مورد کتاب تو بي‌نظيري

0 نظر