لوگو
جستجو

دسترسی به کتاب


Amazon link
لینک تاقچه

مشخصات کلی کتاب

  • عنوان اصلی:

    من بد نیستم!

  • سال انتشار:

    1399

  • نوبت چاپ:

    سوم

  • نویسنده:

    جوری جان

  • تصویرگر:

    سوم

  • مترجم:

    آناهیتا حضرتی

  • انتشارات:

    پرتقال

  • گروه سنی:

    5-3

خلاصه کتاب

تخمه آفتاب‌گردان فکر معتقد است كه تخمه بدي است. خيلي بد! و البته بقيه هم از او فراري هستند. او هيچ‌وقت هيچ چيزي را سر جايش نمي‌گذارد، هيچ‌وقت دستش را نمي‌شويد، صف را رعايت نمي‌كند، همه را مي‌ترساند و كارهاي بد ديگري كه انجام مي‌دهد. اما او از اول اين‌قدرها هم بد نبوده. او به همراه دوستان و خانواده‌اش بر روي يك گل‌آفتاب‌گردان در مزرعه سرسبزي به خوشي زندگي ‌مي‌كردند. اما يك روز گل آن‌ها پژمرده شد و همه آن‌ها به زمين افتادند. تخمه سر از كيسه ای در‌مي‌آورد که غول بزرگی مي‌خواهد او را بخورد. از آن به بعد بود كه تخمه بدي شد و ديگر نمي خنديد و دوستي نداشت. اما يك روز او مي‌فهمد كه دلش نمي‌خواهد تخمه بدي باشد و باید خودش را تعغییر دهد. كار سختي در پيش دارد بايد ديد موفق مي‌شود یا نه؟!

ارزش های کتاب

 اخلاقی زیستن، امری است که یک شبه و یک روزه، محقق نمی شود؛ مراقبت از خویش و تلاش برای اصلاح خویش، جریانی مداوم است که فرد اخلاقی باید در تلاشی پیگیر آنها را محقق کند. داستان «من بد نیستم»، قصه این تلاش ها و افت و خیزهاست. قصه فراز و نشیب های زندگی و بغض ها و خوشحالی های ما در طول آن، قصه تصمیم ها و تحقق دشوار آنها در بستر زندگی. در این میان، تحول اخلاقی همواره متضمن مولفه های دیگری است.

 یکی از مولفه های مهم در تحول اخلاقی، نگریستن به خویش و واقع گرایی در این نگریستن است. به سخن دیگر، برای بهتر شدن، لازم است ابتدا خود را در آیینه ای واقعی به تماشا بنشینیم تا خوبی ها و بدی هایمان را به صورت واضح ببینیم و دریابیم. این خود نگری واقع بینانه، گام نخست تحول اخلاقی خواهد بود و بدون آن هیچ تحولی آغاز نخواهد شد. واقع بینی در این خودنگری یا خودپنداره، مستلزم نگریستن به خود در خلوت و نیز گفتگو با دیگران و دستیابی به توصیف دیگران از ماست. در این گفتگوها، سوگیری های نگاه ما نسبت به خودمان تعدیل خواهد شد و ما موفق می شویم نگاهی منصفانه و واقع گرایانه به خویش داشته باشیم و عیب ها و نقاط قوت خود را دریابیم.

در گام دوم تحول اخلاقی، جرات تغییر مطرح می شود. بسیاری از افراد از ضعف های خود آگاهند اما جرات و توان تغییر خود را ندارند. این افراد با خو گرفتن به خلقیات خویش و ماندن در خود، نمی توانند یا به سخنی نمی خواهند تغییر را آغاز کنند و راه تحول و اصلاح را پیش گیرند. توهم از آینده نامعلوم پیش رو و موفقیت یا شکست در تغییر، می تواند دلیلی برای این مقاومت در مقابل تغییر باشد. به هر روی، برای تحول اخلاقی، باید جرات تغییر در فرد وجود داشته باشد.

مولفه مهم دیگری که در تحول اخلاقی، نقش دارد، تلاش برای اصلاح و تغییر است. این مولفه، حلقه پایانی زنجیری است که می تواند تحول را در فرد تحقق بخشد. این مولفه، باعث می شود طرح های فرد برای بهبودی رفع نقطه ضعف هایش عملی شوند و فرد در نهایت به انسان بهتری تبدیل شود. هماهنگونه که بیان شد، این گام ها، گام هایی از فرایندی بی پایان اند که باید مداوم پیگیری شوند.

در داستان «من بد نیستم» همه این گام ها و فراز و نشیب های آن در دنیای واقعی و حس های امید و ناامیدی، غم و شادی و پوچی یا معناداری را می توان ردیابی کرد. واقعی بودن قصه تحول اخلاقی تخمه آفتابگردان و تلاش وی برای کمی خوبتر شدن، باعث شده تا قصه با دنیای واقعی نوجوانان پیوند برقرار کند، برای آنها باورپذیر شود و نقطه آغاز خوبی برای تحول به شمار رود.


راهنمای والدین و مربیان

در ادامه قصد داريم به بخش گفتگو در باب ارز‌ش‌هاي اخلاقي كتاب بپردازيم. بخش اصلي گفتگو و پرسش سوالات در پايان قصه خواني صورت مي‌پذيرد. اما گاهي براي تاكيد و درك بيشتر قصه و ارز‌ش‌هاي آن لازم است در هنگام خواندن قصه گفتگوهاي كوتاهي با كودك انجام پذيرد.


قبل از آغاز قصه‌خواني با كودك خود درباره ارزش‌هاي كتاب گفتگوي كوتاهي انجام مي‌دهيم. در ابتدا مي‌توان درمورد مفهوم خوب و بد با كودك سخن گفت و نظر او را درمورد اين دو مفهم پرسيد. «خوب بودن يعني چه؟، بد بودن به چه معنا مي باشد؟، به چه كاري خوب و به چه كاري بد مي‌گويند؟، آدم خوب چه كارهايي انجام مي‌دهد؟،كسي كه يك كار خوب انجام مي‌دهد چه احساسي دارد؟». يكي ديگر از فعاليت‌هايي كه قبل از خواندن قصه ميتوان انجام داد اين است كه با كودك درمورد تغيير يك رفتار خودمان كه متناسب با درك و فهم كودك است مشورت بخواهيم تا او ما را راهنمايي كند كه براي اصلاح اين عمل بايد چه كرد. براي مثال مي‌توان به كودك گفت: من كارهايي كه بايد انجام بدهم را فراموش مي‌كنم و دوست دارم كه ديگر اين اتفاق نيافتد مثلا من ديروز قولم را به دوستم فراموش كردم و او از دست من ناراحت شد. به نظرت من چه كار كنم كه ديگر كارهاي مهم را فراموش نكنم؟. نقاشی روی جلد نیز می تواند نقطه شروع دیگری برای گفتگو باشد. قیافه عصبانی موجودی که نمی دانیم چیست و کیست، نقطه آغازی برای جلب توجه است. اینکه این موجود چیست و چرا عصبانی است، پرسشهایی است که می تواند در ابتدا و برای جلب توجه کودکان یا نوجوانان مطرح شود. همچنین براي درك بهتر مفاهيم داستان مي‌توان با كودك درمورد ويژگي مهم گل آفتاب‌گردان گقتگويي كرد. مي‌توان در اين مورد در اينترنت براي اطلاعات بيشتر جستجويي داشت. با كودك خود صحبت ‌كنيم كه گل آفتاب‌گردان براي رشد بهتر نياز به نور خورشيد دارد و به همين دلیل هميشه به سمت خورشيد حركت مي كند.

تخمه در بخشی از این داستان به كارهاي بد خودش اشاره مي‌كند. البته بخشی از این کارها و رفتارهای بد در اثر محیط بد رشد و زندگی در او ایجاد شده و همین امر باعث می شود ما با تخمه آفتاب گردان همدلی کنیم و او را خاکستری ببینیم. اما در هر حال، او تلاش می کند تا خودش را در آیینه خودش تماشا کند. این نگاه به خود و ارزیابی رفتارها و برخوردها، می تواند دستمایه پرسشها و گفتگوهایی باشد مثل اینکه«تا به حال در مورد خودت فکر کرده ای؟»؛ «چه رفتارهایی داری که فکر می کنی بهتر است تغییر کند؟»؛ «آیا تا به حال تجربه هایی از تحول داشته ای؟».

تخمه در داستان به كارهاي بد خود اشاره مي‌كند. در اين قسمت مي‌توان از كودك سوال كرد كه «به نظرت تخمه چه احساسي بعد از انجام اين كارها دارد؟». همچنين در جايي كه او ديگر تغيير كرده است و حالا كار خوب انجام مي‌دهد می توان پرسید «او با انجام اين كارها چه احساسي دارد؟». پس از خواندن قصه اين تخمه، به جايي از داستان مي‌رسيم كه او تصميم بزرگي براي زندگي خود گرفته است. او به اين نتيجه رسيده است كه ديگردلش نمي‌خواهد تخمه بدي باشد. خوب است در اين بخش از كودك –یا نوجوان- سوال كنيم كه «چرا تخمه تصميم به تغيير گرفت؟ چرا تصمیم گرفت ديگر كارهاي خوب انجام دهد؟، وقتي او اين كارهاي بد را انجام مي‌داد چه احساسي داشت؟، اگر تصميم به تغيير نگيرد چه اتفاقي مي‌افتد؟، اگر تغيير كند و يك تخمه خوب شود چه اتفاقي مي‌افتد؟ به نظرت او براي خوب شدن بايد چه كند؟، به نظرت او موفق مي‌شود؟».

در ادامه داستان تخمه دست به تغيير زده است. حالا او شروع به انجام كارهاي خوب مي‌كند. بعضي اوقات برايش سخت است اما تلاش خود را مي‌كند. خوب است از كودك خود بپرسيم كه «آيا خوب بودن و انجام كارهاي خوب سخت است يا آسان؟، به نظرت تخمه چرا تلاش مي‌كند كه تخمه خوبي باشد؟، اگر او كار خوب انجام دهد چه اتفاقي مي‌افتد؟».

مجموعه پرسشها و گفتگوهای این کتاب

منطق پرسش و گفتگو پرسش های اصلی
برقراری رابطه اولیه

خوب بودن يعني چه؟ بد بودن به چه معنا مي باشد؟ به چه كاري خوب و به چه كاري بد مي‌گويند؟ آدم خوب چه كارهايي انجام مي‌دهد؟ كسي كه يك كار خوب انجام مي‌دهد چه احساسي دارد؟ مشورت با كودك درمورد تصميم تغيير در رفتار من والد يا مربي

واقع نگری نسبت به خویش

تا به حال در مورد خودت فکر کرده ای؟ چه رفتارهایی داری که فکر می کنی بهتر است تغییر کند؟ آیا تا به حال تجربه هایی از تحول داشته ای؟

جرات تغيير

چرا تخمه تصميم به تغيير گرفت كه ديگر كارهاي خوب انجام دهد؟ وقتي او اين كارهاي بد را انجام مي‌داد چه احساسي داشت؟ اگر تصميم به تغيير نگيرد چه اتفاقي مي‌افتد؟ اگر تغيير كند و يك تخمه خوب شود چه اتفاقي مي‌افتد؟ به نظرت او براي خوب شدن بايد چه كند؟ به نظرت او موفق مي‌شود؟

تلاش براي بهبود

آيا خوب بودن و انجام كارهاي خوب سخت است يا آسان؟ به نظرت تخمه چرا تلاش مي‌كند كه تخمه خوبي باشد؟ اگر او كار خوب انجام دهد چه اتفاقي مي‌افتد؟ اگر او تغيير نمي‌كرد و به كارهاي بدش ادامه مي‌داد چه اتفاقي مي‌افتاد؟

کاردستی های مرتبط

   در قسمت ساخت قرار است كودك فعاليتي مرتبط با ارزش‌هاي اخلاقي داستان انجام دهد تا درك بهتري از داستان و ارزش‌هاي آن پيدا كند. انجام اين فعاليت‌ها باعث می شود كودك با مفاهيم قصه درگير شود و داستان و مفاهيم آن در زندگي اش نمود پيدا كند. از طرف دیگر همراه كردن قصه و كتاب با ساخت براي كودك لذت دوچنداني را فراهم مي‌كند و او را براي كتابخواني مشتاق‌تر مي‌كند.

   اين كتاب فرصت خوبي را فراهم مي‌كند تا كودك به اين فكر كند كه  براي رشد و تعالي خود و رضايت قلبي‌اش چه كارهاي خوبي مي‌تواند انجام دهد. نكته‌ مهم كه بايد به خاطر داشت اين است كه كودكان ما در حال رشد و تجربه كردن هستند و به جاي اينكه به دنبال تغيير رفتار در آن‌ها باشيم بايد به دنبال ايجاد رفتارهاي درست در آن‌ها بود. به همين دليل در اين فعاليت به دنبال اين هستيم كه كودك ما تصميم بر انجام عمل پسنديده‌اي بگيرد.

   در اين فعاليت قرار است كودك گل آفتاب‌گرداني( نمادي از داستان) ‌بسازد و بر روي گلبرگ‌هاي آن نمادي از عمل‌هاي نيكي كه انتخاب كرده را ی نقاشی کند يا بر روي آن بنويسد. اين گل را می توان در جايي از خانه و در کعرض دید قرار داد كه با دیدن آن انجام کارها فراموش نشود.

   وسايل لازم : كاغذ رنگي زرد، سبز و قهوه‌اي، چسب، پوست تخمه. ابتدا كودك براي گلبرگ ها جاي دست خود بر روي كاغذ زرد را برش مي‌زند. سپس با لوله كردن كاغذ سبز ساقه گل را درست مي‌كند. دو عدد دايره قهوه‌اي هم اندازه را برش مي‌زند و آن ها را به هم مگنه مي‌كند سپس شعار خود را در داخل اين دايره قهوه‌اي رنگ مي‌نويسد. حالا گلبرگ‌ها زرد را به پشت دايره قهوه‌اي رنگ چسبانده و بعد ساقه را به آن مي چسبانيم. در نهايت پوست تخمه‌ها را به كار خود اضافه مي‌كند. حالا كودك مي‌تواند رفتارهاي انتخاب شده خود را به وسيله نقاشي يا نوشتن به گلبرگ‌هاي گل آفتاب‌گردانش اضافه كند.



نظرات مخاطبین در مورد کتاب من بد نیستم!

1 نظر

خیلی کتاب آموزنده ای می باشد